Liên minh châu Âu (EU) vừa chính thức điều chỉnh một trong những chính sách môi trường gây tranh cãi nhất thập kỷ qua: lộ trình loại bỏ xe sử dụng động cơ đốt trong (ICE). Thay vì áp dụng lệnh cấm hoàn toàn đối với ô tô chạy xăng và diesel từ năm 2035, EU chuyển sang mục tiêu giảm 90% lượng phát thải CO₂ so với mốc năm 2021.
Động thái này được đánh giá là một bước “lùi chiến thuật”, song không phải từ bỏ định hướng trung hòa carbon trong dài hạn, mà là tái cân bằng giữa mục tiêu khí hậu và thực tế công nghiệp – kinh tế của châu Âu.
Từ phát thải “0 tuyệt đối” sang mục tiêu giảm tương đối: EU thay đổi cách tiếp cận
Theo thông báo từ Ủy ban châu Âu, quy định trước đây yêu cầu lượng phát thải CO₂ trung bình của các mẫu xe mới bán ra phải bằng 0 vào năm 2035 – đồng nghĩa với việc chỉ xe điện thuần (BEV) hoặc xe không phát thải mới được phép lưu hành trên thị trường EU.
Tuy nhiên, trong bối cảnh:
-
Tăng trưởng kinh tế châu Âu suy yếu,
-
Chi phí chuyển đổi sang xe điện cao,
-
Hạ tầng sạc chưa đồng bộ giữa các quốc gia thành viên,
-
Áp lực cạnh tranh ngày càng lớn từ các nhà sản xuất ngoài EU (đặc biệt là Trung Quốc),
EU đã quyết định điều chỉnh mục tiêu theo hướng linh hoạt hơn nhưng vẫn ràng buộc chặt chẽ về phát thải.
Theo khung chính sách mới, đến năm 2035:
-
Các hãng xe không bắt buộc loại bỏ hoàn toàn động cơ đốt trong,
-
Nhưng phải đảm bảo phát thải CO₂ trung bình của đội xe mới giảm tối thiểu 90% so với mức năm 2021.
Cách tiếp cận này cho phép EU giữ áp lực giảm phát thải ở mức rất cao, đồng thời tránh cú sốc cấu trúc đối với ngành công nghiệp ô tô – một trong những trụ cột kinh tế của khu vực.
“Khoảng trống 10%”: Cơ hội cho hybrid, nhiên liệu tổng hợp và công nghệ chuyển tiếp
Phần 10% phát thải còn lại trong mục tiêu 2035 không phải là “ngoại lệ tùy tiện”, mà được EU thiết kế như không gian công nghệ có kiểm soát.
Theo dự thảo sửa đổi:
-
Lượng phát thải này có thể được bù trừ hoặc giảm gián tiếp thông qua:
-
Vật liệu sản xuất ít carbon trong chuỗi cung ứng châu Âu,
-
Nhiên liệu tổng hợp (e-fuel),
-
Nhiên liệu sinh học thế hệ mới,
-
Các giải pháp hybrid hóa hiệu suất cao.
-
Điều này đồng nghĩa:
-
Xe hybrid, plug-in hybrid vẫn còn “đất sống” sau năm 2035,
-
Thậm chí một số dòng xe động cơ đốt trong cải tiến vẫn có thể tồn tại nếu đáp ứng được bài toán phát thải tổng thể.
EU khẳng định xe điện vẫn là trụ cột dài hạn, nhưng việc mở rộng khung công nghệ giúp các hãng xe:
-
Giảm rủi ro phụ thuộc hoàn toàn vào pin và chuỗi cung ứng lithium,
-
Có thêm thời gian tối ưu hóa chi phí,
-
Chủ động hơn trong chiến lược sản phẩm theo từng thị trường.
Áp lực công nghiệp và vai trò của các quốc gia trụ cột như Đức, Italy
Quyết định điều chỉnh chính sách không diễn ra trong chân không. Trong nhiều tháng qua, EU chịu sức ép vận động hành lang mạnh mẽ từ:
-
Các tập đoàn ô tô lớn của Đức,
-
Chính phủ Đức và Italy – nơi ngành ô tô chiếm tỷ trọng lớn về GDP, việc làm và xuất khẩu.
Lập luận cốt lõi của các bên này là:
-
Lệnh cấm tuyệt đối ICE có nguy cơ đẩy nhanh quá trình “phi công nghiệp hóa” tại châu Âu,
-
Gây đứt gãy chuỗi cung ứng,
-
Khiến các hãng xe EU mất lợi thế cạnh tranh trước các đối thủ ngoài khối, vốn được trợ cấp mạnh và có chi phí sản xuất thấp hơn.
Trong bối cảnh đó, việc chuyển từ “cấm” sang “giảm mạnh có điều kiện” được xem là giải pháp dung hòa giữa mục tiêu môi trường và năng lực thực tế của ngành.
Tranh cãi vẫn tiếp diễn: Lo ngại chậm tiến trình trung hòa carbon
Dù mang tính thỏa hiệp, quyết định của EU vẫn vấp phải chỉ trích gay gắt từ các tổ chức môi trường. Các nhóm này cho rằng:
-
Việc nới lỏng mục tiêu có thể làm chậm quá trình chuyển dịch sang xe không phát thải,
-
Gây rủi ro “khóa chặt công nghệ” với động cơ đốt trong thêm nhiều năm,
-
Làm suy yếu vai trò dẫn dắt khí hậu toàn cầu của EU.
Ở chiều ngược lại, giới hoạch định chính sách phản biện rằng:
-
Một lộ trình không khả thi về kinh tế sẽ không bền vững về chính trị,
-
Và mục tiêu khí hậu chỉ có ý nghĩa khi đi kèm khả năng thực thi thực tế.
Bước tiếp theo: Chờ phê chuẩn và tác động lan tỏa toàn cầu
Hiện tại, khung chính sách sửa đổi vẫn cần:
-
Sự phê chuẩn của Nghị viện châu Âu,
-
Sự đồng thuận của các quốc gia thành viên.
Nếu được thông qua, đây sẽ là tín hiệu quan trọng đối với toàn bộ ngành ô tô toàn cầu, bởi EU từ lâu đã đóng vai trò “người đặt luật” về tiêu chuẩn khí thải.
Với các nhà sản xuất, giai đoạn 2025–2035 sẽ không còn là “đếm ngược đến lệnh cấm”, mà là cuộc chạy đua tối ưu phát thải, công nghệ và chi phí – nơi xe điện, hybrid và nhiên liệu thay thế sẽ cùng tồn tại trong một hệ sinh thái cạnh tranh khốc liệt hơn bao giờ hết.
Source: https://www.vietnamplus.vn/giam-khi-thai-diesel-o-dong-nam-bo-khi-chinh-quyen-va-doanh-nghiep-hop-luc-post1082962.vnp
Doanh nghiệp hãy liên hệ ngay Ánh Dương Composite để được tư vấn miễn phí và triển khai giải pháp xử lý khí thải phù hợp nhất.
Công ty Cổ phẩn Composite và công nghệ Ánh Dương
- HOTLINE: 0944 724 688
- EMAIL: anhduongcompositevn@gmail.com
